jonasz
O SZTUCE
Jonasz to uzurpacja dokonana na biografii. Opowieść snuta przez cztery czarne koty na temat ich właściciela: autentycznego artysty, malarza Jonasza Sterna. Cudem ocalałego z Holokaustu Żyda polskiego pochodzenia. Komunisty prześladowanego za swoje poglądy. Twórcy przez całe życie poszukującego własnej drogi.
Podczas wojny Stern uniknął śmierci podczas rozstrzelania lwowskiego getta. Samemu wyznał później, że wprawdzie „przeżył, jednak nie przetrwał wojny”. Jego historia zbudowana jest na paradoksach.
Sztuka jest nie tylko przypomnieniem życiorysu niesłusznie zapomnianego twórcy. To przede wszystkim poetycki traktat o śmierci, o doskonałym splocie indywidualnej biografii, artystycznej spuścizny i historycznych procesów. Jako taka staje się zaś opowieścią uniwersalną: świadectwem ludzkiej niezłomności w obliczu totalitarnego zła.
informacje praktyczne
LICZBA POSTACI: 4
PRAWA AUTORSKIE: Beniamin M. Bukowski
TEKST: W celu uzyskania tekstu proszę o kontakt mailowy.
WYDANIE FRANCUSKIE: Beniamin M. Bukowski, "Les Extraordinaires Frères Limbourg, suivi de Jonasz", ed. Deuxième époque (https://www.deuxiemeepoque.fr/index.php?id_product=25&controller=product&id_lang=3);
TŁUMACZENIA:
- j. angielski (robocze tłumaczenie autorskie);
- j. francuski (tłum. Agnieszka Zgieb). Tłumaczenie współfinansowane przez Centre Maison Antoine Vitez (MAV);
- j. białoruski (tłum. Maria Pushkina). Tłumaczenie finansowane przez Instytut Adama Mickiewicza.
wystawienia
"Jonasz", reż. Joanna Grabowiecka, Teatr Polskie Radia (2018);
"Jonasz", reż. Beniamin Bukowski, Festival l’Europe des théâtres, Paris (2019);
"Jonasz", reż. Beniamin Bukowski, SACD Paris (2018; lecture);
about the play
“Jonas” is a usurpation of a biography. Four black cats narrate a story of their owner: a real artist, painter Jonas Stern. Stern was a Jew of a Polish origin who miraculously survived the Holocaust. A communist persecuted for his political views. An artist seeking for his own path. During the WWII he survived the shooting of the Lvov ghetto. As he told himself after the war: “He did save his life, but he did not survive”. His history consists of paradoxes.
The play not only restores the memory of a forgotten co-creator of the Polish avant-garde. It is a poetical treatise on death and on the junction of individual biography, artistic activity and historical process. As such, it becomes a universal testimony of human ability to confront the totalitarian evil.
practical info
NUMBER OF CHARACHTERS: 4
LANGUAGES AVAILABLE:
- Polish
- English
- French
- Belarusan
TEXT ACESSIBILITY AND COPYRIGHTS:
If you are interested in any of the accessible versions of the text or in obtaining copyrights, do not hesitate to contact the author via e-mail or Facebook.
The English version of the text is a workshop translation by the author and can be send as a reference on demand.
The French version, translated by Agnieszka Zgieb, was published by Edition Deuxième Epoque (2018);
The Belarusan version, translated by Maria Pushkina, is to be published in September 2019 in a Belarusan anthology of contemporary Polish plays subsided by Adam Mickiewicz Institute for Polish Culture.
Stagings
"Jonasz", dir. Joanna Grabowiecka, a radio play for Polish Radio Programme 1 (2018);
"Jonasz", dir. Beniamin Bukowski, Festival l’Europe des théâtres, Paris (2019, staged reading);
"Jonasz", dir. Beniamin Bukowski, SACD Paris (2018; staged reading);
JONASZ
Jonasz, c’est une usurpation de la biographie. C’est une histoire tissée par quatre chats noirs au sujet du peintre Jonasz Stern, leur propriétaire. Un Juif polonais qui a survécu à la Shoah. Un communiste persécuté pour ses convictions politiques. Un artiste qui a cherché sa voie tout au long de sa vie. Pendant la guerre, Stern a échappé à la mort lors de l’exécution et liquidation du ghetto de Lwów. Il a avoué plus tard : « J’ai survécu par miracle, c’est vrai, mais je n’ai pas réussi à me sauver. » Son histoire repose sur des paradoxes. La pièce ne cherche pas à évoquer la biographie, à retracer la vie d’un artiste injustement oublié — pas seulement en tout cas. C’est surtout un traité poétique sur la mort, sur un étonnant entrelacement de la biographie individuelle, de l’héritage artistique et des processus historiques. Elle devient une histoire universelle : un témoignage de la volonté humaine face au mal totalitaire.